آشنایی با نظریه مازلو یا سلسله مراتب نیاز ها

نظریه مازلو یا سلسله مراتب نیاز ها یک نظریه انگیزشی در روانشناسی است که شامل یک مدل پنجگانه از نیازهای انسانی است. این نیاز ها اغلب به عنوان سطوp سلسله مراتبی در یک هرم به تصویر کشیده می شود.

مازلو اولین بار در سال ۱۹۴۳ نظریه انگیزه انسانی خود را معرفی کرد. نظریه مازلو یا سلسله مراتب نیاز ها نشان می دهد که مردم انگیزه می گیرند تا نیازهای اساسی را قبل از تلاش برای رفع نیازهای پیشرفته تر، رفع کنند. به عبارتی دیگر شما ابتدا نیازهای اولیه خود را رفع می کنید و سپس به رفع نیازهای پیچیده تر خواهید پرداخت. در این مقاله به بررسی نظریه مازلو و یا سلسله مراتب نیاز ها خواهیم پرداخت.

در اوج سلسله مراتب مازلو، نیازهای خودکفایی (خودشکوفایی) وجود دارد. مازلو با اشاره به نیاز مردم به دستیابی به توان بالقوه خود به عنوان انسان، گفت: "آنچه انسان می تواند باشد، باید باشد".

نظریه مازلو یا سلسله مراتب نیاز ها چیست؟

مازلو بیان کرد که ۵ سطح متفاوت از نیاز در انسان وجود دارد. که به آن سلسله مراتب نیاز ها می گویند. پایین ترین سطح کف هرم مازلو را تشکیم می دهد و اصلی ترین نیازهای فیزیولوژیکی انسان است. بالای هرم را نیازهای پیچیده تر تشکیل داده اند. تصویر زیر نشان دهنده هرم نظریه مازلو یا سلسله مراتب نیاز ها است.

نیازمندی ها در سطح اولیه هرم، نیازهای فیزیکی اولیه شامل نیاز به غذا، آب، خواب و گرما است. هنگامی که نیازهای سطح پایین تر برآورده می شود، مردم می توانند برای سطح بعدی نیازها، که برای ایمنی و امنیت نیاز دارند، حرکت کنند.

 

سطح یک نظریه مازلو یا سلسله مراتب نیاز ها : نیازهای فیزیولوژیکی

نیازهای فیزیولوژیکی پایه ای برای همگان واضح هستند. این نیازها، در واقع نیازهایی هستند که برای بقای انسان حیاتی می باشند. برخی از آنها مانند:

• غذا
• آب
• نفس کشیدن
• درجه حرارت مناسب
• سرپناه
• لباس
• تولید مثل
• و …

می باشند. دقت کنید که تولید مثل نیز در این دسته قرار دارد زیرا که برای بقا و گسترش گونه انسانی لازم است.

سطح دو نظریه مازلو یا سلسله مراتب نیاز ها : نیاز به ایمنی و امنیت

نیازها از سطح دو به طرف بالای هرم ساختاری پیچیده تر و شناختی تر می یابند. مردم و جامعه دوست دارند که زندگی خود را کنترل کنند و به آن نظم دهند. بنابراین نیاز به ایمنی و امنیت بیشتر به رفتارهای موجود در این سطح کمک می کند. از جمله نیازهای این سطح می توان به :

• امنیت مالی
• ایمنی سلامت
• امنیت در برابر حوادث و آسیب ها
• امنیت کاری
• وجود بیمه های درمانی و مراقبت های بهداشتی
• وجود حساب پس انداز برای مواقع ضروری
• و …

اشاره کرد.

این دو سطح اولیه به عنوان نیازهای اساسی انسان برای زندگی مطرح می باشند.

مقالات پیشنهادی مجیب

سطح سه نظریه مازلو یا سلسله مراتب نیاز ها : نیازهای اجتماعی

نیازهای اجتماعی در نظریه مازلو یا سلسله مراتب نیاز ها شامل مواردی مانند عشق، پذیرش و تعلق است. در این سطح، نیاز به روابط عاطفی باعث رفتارهای مختلف در انسان می شود. برخی از رفتارهایی که می تواند این نیاز را برطرف سازد مانند :

• دوستی
• روابط عاطفی با جنس مخالف
• خانواده
• شرکت در گروه های اجتماعی
• شرکت در کارهای فرهنگی مختلف
• و ..

برای جلوگیری از مشکلات مانند تنهایی، افسردگی و اضطراب، مهم است که افراد احساس کنند دوست داشته می شوند و دیگران نیز آن ها را دوست دارند. روابط شخصی با دوستان، خانواده و عشق نقش مهمی ایفا می کند. همچنین درگیر شدن در گروه های دیگر که ممکن است شامل گروه های مذهبی، تیم های ورزشی، باشگاه های کتاب و سایر فعالیت های گروهی باشد می تواند بسیار حائز اهمیت باشد.

سطح چهار نظریه مازلو یا سلسله مراتب نیاز ها : نیاز به احترام و اعتماد به نفس

سطح چهارم، نیاز به قدردانی و احترام است. هنگامی که نیازها در سه سطح پایین براورده شود به نیاز سطح چهارم خواهیم رسید. در این سطح به دست آوردن احترام و قدردانی دیگران، به طور فزآینده ای اهمیت می یابد. مردم نیاز دارند که تلاش هایشان به رسمیت شناخته شود. انسان نیاز دارد که حس کند او  و کارهایش برای دیگران ارزشمند و قابل احترام می باشند. و به دیگران برای داتشن زندگی بهتر کمک می کند.

• مشارکت در فعالیت های حرفه ای
• دستاوردهای علمی
• مشارکت در فعالیت های مدنی و سیاسی
• مشارکت ورزشی و یا تیمی
• سرگرمی های شخصی

 می تواند در برآورده ساختن نیازهای احترام نقش بسزایی داشته باشد.

افرادی که قادر به رفع نیازهای احترام با دستیابی به عزت نفس خوب و شناخت دیگران می باشند، احساس اعتماد به نفس بیشتری دارند. سطوح چهار و سه آن چیزی است که به عنوان نیازهای روان شناختی سلسله مراتب شناخته شده است.

سطح پنج نظریه مازلو یا سلسله مراتب نیاز ها : نیاز به خودشناسی و شکوفایی استعدادها

در اوج سلسله مراتب مازلو، نیازهای خودکفایی (خودشکوفایی) وجود دارد. مازلو با اشاره به نیاز مردم به دستیابی به توان بالقوه خود به عنوان انسان، گفت: “آنچه انسان می تواند باشد، باید باشد”.

با توجه به تعریف مازلو از خود شکوفایی

“خودشکوفایی به معنی بهره برداری کامل از استعدادها، توانایی ها، توانایی ها و غیره توصیف می شود. به نظر می رسد چنین افرادی دید خود را از خودشان تکمیل می کنند و بهترین کار در سطح توانشان را انجام می دهند.

آنها افرادی هستند که در حال توسعه استعدادها، شناخت خود و توانایی هایشان هستند تا بتوانند کامل آن ها را درک کنند و درک شوند.

نقدی بر نظریه مازلو

نقدهای زیادی بر نظریه مازلو یا سلسله مراتب نیاز ها وجود دارد. که می توان از جمله آن ها به :

• نیازها همواره سلسله مراتبی را ممکن است دنبال نکند. به این معنی که ترتیب هرمی می تواند جا به جا شود.
• نایز بیان شده در سطح پنجم به سختی قابل آزمایش است از این رو نمی توان آن را به طور کامل تایید کرد.
• و …

با این وجود نظریه مازلو همچنان یکی از پایه ای ترین نظریات روانشناسی استفاده شده می باشد.

اگر در رفع هر کدام از نیازهای شناختی در سطوح سه تا پنج نظریه مازلو با مشکل مواجه هستید بهتر است از یک مشاوره روانشناس کمک بخواهید. مرکز مشاوره تخصصی روانشناسی مجیب خدمات خود را در حوزه های مختلف گسترش داده است. تا بتواند به طور کامل تری نیازهای فردی مخاطبان خود را پوشش دهد.

برای بهرمندی از خدمات سایت زندگی ما میتوانید

 در تمامی روزهای هفته حتی ایام تعطیل از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ شب

 با شماره zendeghima.ir تماس حاصل فرمایید