اختلالات شخصیتی چیست؟
اختلالات شخصیتی شامل یک گروه از اختلالات روانی هستند که به نوعی از الگوی رفتاری، افکار و احساسات ناسازگار با فرهنگ و نیازهای فرد و جامعه بروز میکنند. این اختلالات برای فرد مبتلا و برای افراد دیگری که با او ارتباط دارند، مشکلاتی ایجاد میکنند.
بعضی از نمونههای اختلالات شخصیتی عبارتند از:
- اختلال شخصیتی مرزی: افرادی که با این اختلال روبرو هستند، دارای الگوی رفتاری ناپایداری هستند و ممکن است از هویت خود شک کنند، تلاش کنند تا جلوی جدایی از دیگران را بگیرند و یا به شدت ترسو و اضطرابی باشند.
- اختلال شخصیتی آنتیاجتماعی: افرادی با این اختلال ممکن است به طور مرتبک و بدون احساس پشیمانی، حقوق دیگران را نادیده بگیرند و با قانون درگیر شوند. آنها با احساس بیتفاوتی و بیاعتنایی به دیگران، رفتار میکنند.
- اختلال شخصیتی وابسته: افرادی با این اختلال رویکردی بسیار وابسته و نیازمند به دیگران دارند. آنها میتوانند با احساسات بسیار شدیدی از ترس، نگرانی و پوچی مواجه شوند.
- اختلال شخصیتی اجتنابی: افراد با این اختلال به طور مرتب از روابط میگریزند، از مواجهه با مسائل بدون توجه به عواقب آنها اجتناب میکنند و از وظایف و مسئولیتهایی که به آنها واگذار شده، در میان میگذارند.
این تعدادی از نمونههای اختلالات شخصیتی هستند که به طور عمومی توصیف شدهاند. با این حال، شناخت هر یک از این اختلالات به طور دقیق، توسط یک متخصص روانشناسی یا روانپزشک تشخیص داده میشود.
علائم اختلالات شخصیتی بسته به نوع اختلال متفاوت هستند و در هر فردی ممکن است متفاوت باشد. با این حال، برخی از علائمی که ممکن است برای شناسایی اختلالات شخصیتی مورد توجه قرار بگیرند، عبارتند از:
- الگوی رفتاری ناسازگار با نیازهای فرد و جامعه
- مشکلات در برقراری و حفظ روابط بین فردی
- احساسات ناپایدار و بیثباتی
- رفتارهای خودکشی و خطرناک
- تحمل نکردن فشارها، تنشها و اضطراب
- بیثباتی در خلق و خوی
- نگرانیها و خیالات ناخوشایند
- بیاعتنایی به احساسات دیگران
- بهرهگیری از مواد مخدر و الکل به عنوان راهی برای کنترل احساسات
- اختلال در تصمیمگیریهای روزمره و کاری
در صورتی که فردی با چنین علائمی مواجه باشد، بهتر است به یک متخصص روانشناسی یا روانپزشک مراجعه کند تا احتمال وجود اختلال شخصیتی بررسی شود.
کنترل اختلالات شخصیتی به طور کلی به دو طریق انجام میشود: درمان دارویی و رواندرمانی. در ادامه به برخی از راههای کنترل اختلالات شخصیتی اشاره میکنیم:
- درمان دارویی: برای برخی از اختلالات شخصیتی، داروهای ضدافسردگی، ضداضطراب و ضدروانپریشی تجویز میشوند. این داروها ممکن است به فرد کمک کنند تا با احساسات و رفتارهای خود بهبود پیدا کند.
- رواندرمانی: رواندرمانی ممکن است برای کنترل اختلالات شخصیتی به عنوان یکی از روشهای درمانی مورد استفاده قرار گیرد. نوع درمان به نوع اختلال شخصیتی بستگی دارد. برخی از روشهای رواندرمانی شامل روشهای مبتنی بر شناخت، روشهای رفتاری، روشهای فردی و گروهی میشوند.
- تمرینات مدیتیشن و آرامشبخش: تمرینات مدیتیشن و آرامشبخش میتوانند به فرد کمک کنند تا بهبود خلق و خوی خود را تجربه کند و احساسات خود را بهبود بخشد.
- تمرینات ورزشی و تناسب اندام: ورزش و تمرینات تناسب اندام میتوانند به فرد کمک کنند تا از اضطراب، تنش و استرس در زندگی خود کاسته و احساس رضایتمندی بیشتری داشته باشد.
- مدیریت استرس: یادگیری راههای مدیریت استرس و اضطراب میتواند به فرد کمک کند تا با موقعیتهای پراسترس بهتر مقابله کند و بهبود خلق و خوی خود را تجربه کند.
مهم است بدانید که هر اختلال شخصیتی نیاز به بررسی دقیق و درمان توسط یک متخصص روانشناسی یا روانپزشک دارد.
برای مطالب جذاب دنیای روانشناسی همیشه مارا دنبال کنید
دیدگاه شما